Γεννημένος το 1970 στην Θεσσαλονίκη, ο Συνταγματάρχης (ΤΘ) Αλέξανδρος Παπανικολάου, ξεκίνησε τη στρατιωτική του καριέρα το 1991 όταν εισήχθη στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων (ΣΣΕ) στην Αθήνα. Αποφοίτησε ως Ανθυπίλαρχος το 1995.
Έχει υπηρετήσει σε Μονάδες και Σχηματισμούς του Όπλου των Τεθωρακισμένων. Μεταξύ άλλων, έχει διατελέσει Υποδιοικητής στην 395 ΕΑΡΜΕΘ, Διευθυντής 2ου ΕΓ στο Γ’ ΣΣ, Επιτελής 4ου ΕΓ, Τμηματάρχης 3ου και 4ου ΕΓ καθώς και Διευθυντής 2ου ΕΓ στην 95 ΑΔΤΕ. Τον Ιούλιο του 2015 ανέλαβε την Διοίκηση της 95 ΕΑΝΕΘ. Επιπρόσθετα έχει διατελέσει Διευθυντής ΚΕΠΙΧ στην 2α Μ/Κ ΤΑΞ ΠΖ του ΓΕΕΦ και Υποδιοικητής στην 34 Μ/Κ ΤΑΞ. Τέλος έχει διατελέσει Επικεφαλής του τμήματος Εκπαιδευτών στο KMTC (Κabul Military Training Center) στο Αφγανιστάν.
Έχει αποφοιτήσει από τα προβλεπόμενα σταδιοδρομικά σχολεία του Στρατού Ξηράς, από την Ανώτατη Διακλαδική Σχολή Πολέμου και από την Σχολή Εθνικής Αμύνης. Επιπλέον έχει παρακολουθήσει και ολοκληρώσει το Σχολείο Στελεχών Ασφαλείας Εθνικών Διαβαθμισμένων Πληροφοριών Υλικού (ΕΔΠΥ) καθώς και το Σχολείο Στρατηγικών Πληροφοριών.
Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών στον τομέα <<APPLIED STRATEGY AND INTERNATIONAL SECURITY>> και πτυχίου Αγγλικής γλώσσας σε άριστο επίπεδο.
Είναι έγγαμος και έχει 3 τέκνα.